Markering
De gemeente plaatst niet automatisch overal verlichting, zoals in het buitengebied. Er zijn natuurlijk situaties waarin er toch iets extra’s nodig is voor de verkeersveiligheid. Zoals bij een scherpe bocht, kruising, fietsersoversteek, spoorovergang, wegversmalling, of verandering van maximum snelheid. Er zijn nieuwe inzichten en verbeterde technieken beschikbaar om het verloop van de weg aan te geven. Openbare verlichting is aanvullend, waar nodig (zie beleid ′Openbare Verlichting op Maat′).
Dit filmpje van de provincie Overijssel gaat over hoe een weg met weinig verlichting verkeersveilig kan zijn. De gemeente legt in nieuwe situaties de doorgaande wegen in het buitengebied aan op soortgelijke wijze.
Markeren en Bewust Verlichten in 5 stappen
Onze gemeente doorloopt de volgende 5 stappen wanneer zij een weg aanlegt of renoveert:
Stap 1. Infrastructuur
Wegen worden zo veilig mogelijk aangelegd. Het handboek wegontwerp CROW ligt hieraan ten grondslag. De gemeente kiest voor passende materialen, kleuren, vormgeving, de plek van bochten en rotondes, stoplichten en oversteekplaatsen, bomen, enzovoort.
Een optie is een lichter wegdek waardoor met de eigen koplamp veel meer van de omgeving te zien is. Er zijn diverse nieuwe materialen op de markt. Daardoor zal er minder of zelfs geen verlichting van lantaarnpalen nodig zijn in veel situaties.
De gemeente zal per situatie besluiten of zij reflecterend materiaal toepast bij deklagen. Hierbij wordt gekeken naar de lokatie, de technische ontwikkelingen, de investeringskosten en de hoeveelheid licht die kan worden bespaard. Het wegdek dient geschikt te zijn voor verschillende weersomstandigheden.
Foto′s van een lichter wegdek met belijning. De bermranden zijn hier nog wit, deze zullen met gras begroeien zodat de visuele versmalling tot een lagere snelheid leidt. (Postweg, Losser)
Stap 2. Passieve markering (reflectie)
Waar nodig wordt voor extra verkeersveiligheid, reflecterend materiaal aangebracht in de lijnen, het wegdek zelf, in de bebakening, bebording en op palen. Een voorbeeld hiervan zijn glasbollen in de weg die in het licht van de eigen koplampen het verloop van de bocht aangeven.
Door technische innovaties wordt de reflectie steeds beter en zijn er meer varianten mogelijk. Reflectorpaaltjes en schrikhekken zijn nu beter zichtbaar dan vroeger. Ook is er wegenverf met toegevoegde glasparels voor een verhoogde reflectie van de witte lijnen of pijlen op het wegdek.
Foto′s: reflecterende steenslag in het wegdek en passieve markering langs de zijkanten van een brug voorbeelden andere gemeenten)
Foto rechts: het achterliggende oranje licht toont weinig contrasten. De witte belijning en zwartwitte markeerpaaltjes maken de fietsstrook goed zichtbaar met behulp van het witte licht van de rotonde (Denekamperdijk, Losser)
Stap 3. Actieve markering
Kleine lichtpunten in het wegdek laten al van veraf zien dat er een scherpe bocht of een rotonde aankomt. Ze zorgen voor weinig lichtvervuiling en maken meestal gebruik van LED. Actieve markering heeft energie nodig. In veel gevallen komt dit van het elektriciteitsnetwerk. In sommige gevallen werkt de markering op een accu en/of zonnecel.
Vanwege de hogere kosten wordt actieve markering alleen toegepast als passieve markering onvoldoende veiligheid biedt. Dit kan het geval zijn:
- bij hogere snelheden (de koplamp reikt dan relatief minder ver)
- wanneer er meer omgevingslicht is, waardoor de reflectie minder goed te zien is
Foto′s: op rotondes binnen de kom is passieve of actieve markering vaak niet voldoende. Voor de verkeersveiligheid wordt energiezuinige en slimme verlichting toegepast. (Kerkevealdplein, Losser)
Stap 4. Energiezuinige verlichting
Lantaarnpalen worden geplaatst als de vorige 3 stappen niet genoeg verkeersveiligheid bieden of als er voor de sociale veiligheid of de leefbaarheid op straat verlichting nodig is. De verlichting is dan zo energiezuinig mogelijk.
Foto: Het lichte wegdek op de Lutterstraat wordt goed verlicht met vlakke armaturen waarbij de omgeving donker blijft. Hier is een lage verlichtingssterkte toegepast maar een goede gelijkmatigheid. Door de koplampen vallen de belijning, paaltjes en borden bij de oversteekplaats goed op.
Stap 5. Slimme technieken toepassen
Waar dit kan, wordt de lamp ’s nachts uitgeschakeld of gedimd. De lampen buiten de tunnel die onder de N342 doorgaat, branden gedimd totdat er iemand aan komt fietsen. Dan worden het licht opgeschakeld naar 100%.
Foto links: hier is een combinatie van belijning, glasbollen, een middengeleider en lantaarnpalen gebruikt voor de veiligheid van de fietsers (andere gemeente)
Foto rechts: verschillende functies van het wegdek worden zichtbaar door constrasterend kleurgebruik (Smitsbreeweg, Losser)
Foto: Op de entree van Overdinkel is een lichter wegdek toegepast, veel reflecterende markeringstechnieken en dimbare LED verlichting. (Hoofdstraat Overdinkel)