Veiligheid

Verlichting wordt vaak met veiligheid in verband gebracht. Het is een ingewikkeld onderwerp. Ook overdag vinden er ongelukken, overvallen en diefstal plaats. Licht maakt niet automatisch veilig, maar speelt wel een rol. We maken daarbij onderscheid tussen verkeersveiligheid en sociale veiligheid.      

1. Verkeersveiligheid

Verkeersveiligheid gaat over de veilige en vlotte afwikkeling van verkeer. Goed zicht is van belang, zeker als het druk is en als er sprake is van tegenliggers. Zicht is nodig op de weg met haar zijwegen en obstakels, op andere weggebruikers, op verkeersborden. Bij de inrichting van de weg (en het groen eromheen) let de gemeente op de verkeersveiligheid. 

Openbare verlichting kan daar aan worden toegevoegd om het zicht te verbeteren of om het rijcomfort te vergroten. Soms is licht niet nodig en zijn er andere mogelijkheden, bijvoorbeeld markering, om het verloop van de weg te laten zien. 

Gemeentelijk beleid verkeersveiligheid

Bij iedere keuze die de gemeente bij de aanleg van wegen en paden maakt, ligt verkeersveiligheid aan de basis. Wel houdt ze rekening met de impact van licht op de omgeving. Zie voor de keuzes van Losser het visiehoofdstuk Openbare Verlichting op Maat.

Foto′s: de gemeente besteedt extra aandacht aan verkeersveiligheid op bijvoorbeeld rotondes door goede inrichting, contrasten en verlichting. Links een reguliere rotonde, rechts een moderne rotonde (Losser)

2. Sociale veiligheid

Bij sociale veiligheid wordt onderscheid gemaakt tussen:

• objectieve sociale veiligheid: het is veilig, er vinden meetbaar minder incidenten plaats
• subjectieve sociale veiligheid: mensen voelen zich veilig

Veel mensen voelen zich veiliger als er licht brandt (subjectieve sociale veiligheid). Of het ook echt veiliger is, wordt vooral bepaald door de medeburgers: schiet iemand te hulp als er iets gebeurt? Het gevoel van veiligheid kan ook afhangen van hoe goed men zichtbaar is, of de omgeving bekend is, of er huizen direct langs de weg staan, et cetera. Het is een feit dat veel inbraken overdag plaatsvinden als er niemand thuis is. Hetzelfde geldt voor overvallen op straat op klaarlichte dag. Kennelijk is licht niet de bepalende factor.

Foto: Een verlicht voet/fietspad voelt vaak veiliger maar de vraag is of dit werkelijk zo is bij een gebrek aan sociale controle in de nachtelijke uren. 

Gemeentelijk beleid sociale veiligheid

Beide vormen van sociale veiligheid zijn afhankelijk van:

• de overzichtelijkheid van een gebied
• de aanwezigheid van mensen in dat gebied

De gemeente kiest voor aanpassingen aan de weg, de groenvoorziening en verlichting wanneer dit nodig is om de overzichtelijkheid van een gebied te verbeteren. Deze maatregelen bieden echter geen garantie voor sociale veiligheid. Voor verhoogde veiligheid is sociale controle nodig. De gemeente verlicht geen parken en achterpaden om deze reden. 

De kleur van de verlichting is van invloed op (het gevoel van) veiligheid. De gemeente kiest voor de verlichting in woonwijken en centrumgebieden een kleur waarbij gezichten goed herkenbaar zijn.

Foto links: De verlichting van dit achterpad schijnt de tuinen in en achtergevels aan. Iemand die hier in het licht staat, kun je zien staan. Om het hoekje is echter geen zicht en geen sociale controle. (situatie vergelijkbaar met Scholtinkstraat, Losser)

Foto rechts: Dit rijtje woningen heeft veel verlichting bij iedere schuurdeur. Er is open zicht vanaf de weg zolang de geplande woningen nog niet gebouwd zijn. Voordele is dat er sociale controle is als er verkeer is. Nadeel is dat er sprake is van lichthinder omdat de verlichting sterker is dan de straatverlichting en ook richting de weg straalt. (Irisstraat, Losser)